Bijna 300 adressen zijn afgelopen maand door de minister aangewezen als Rijksmonument. Een bijzondere gebeurtenis.

In acht straten zijn woningen, gebouwen en bijbehorende tuinen als uniek bestempeld. Het karakter van het Tuindorp wordt hiermee nog verder beschermd en voor de toekomst bewaard. Ook zijn door B&W van Rotterdam zes Gemeentelijke monumenten aangewezen.
Toen staatssecretaris Halbe Zijlsta in 2012 Tuindorp Vreewijk tot beschermd stadsgezicht uitriep, vertelde hij dat het ministerie in deze wijk ook rijksmonumenten zou aanwijzen. Tientallen woningblokken, maar ook gebouwen als het Vreewijkhuis en een deel van buurthuis de Brink zijn nu Rijksmonument.
 
In nauw overleg worden monumenten behouden
Een van de redenen om de Rijksmonumenten aan te wijzen was dat de bewoners, de gemeente en Havensteder het belangrijk vonden dit unieke wijkbeeld te behouden. Een groot voordeel van de aangewezen rijksmonumenten in Tuindorp Vreewijk is dat nu iedereen weet wat de bewoners al lang wisten: Tuindorp Vreewijk is een bijzondere wijk.
 
Havensteder is trots op monumenten in Vreewijk
In Vreewijk is woningcorporatie Havensteder eigenaar van de meeste nieuw aangewezen monumenten. Manager Mildred Pijnenborg zegt over de aanwijzing: ’Havensteder is trots dat er in Vreewijk nu zoveel monumenten zijn. Het is onze verantwoordelijkheid om samen met de huurders goed te zorgen voor deze wijk’.
In een beschermd stadsgezicht en zeker bij monumenten kijkt de Rotterdamse Commissie voor Welstand en Monumenten mee. Ze bekijkt of het ontwerp past bij de historie van de wijk en bij de beschermde waarden. Denk bijvoorbeeld aan de restauratie van de dakkapel, de historische kleuren en de raamindeling. De woningen hoeven er niet meer precies zo uit te zien als toen ze gebouwd werden, maar er zijn wel strenge regels.

Juist de samenhang is belangrijk
In Vreewijk is juist het samenspel tussen het groen, de gebouwen, en het stedenbouwkundig ontwerp heel belangrijk. De groepjes als rijksmonument aangewezen woningen kenmerken Vreewijk. De woonblokken zijn karakteristiek voor de wijk vooral in combinatie met het aangelegde groen. Zij vormen de stedenbouwkundige en cultuurhistorische ruggengraat van het tuindorp.
Dat Tuindorp Vreewijk nu bijna 300 adressen als rijksmonument heeft, wil niet zeggen dat de andere huizen en gebouwen geen cultuurhistorische waarde hebben.

Het groen is nu ook monument
Ook de groene ligusterhaag in de tuin en grote bomen in de wijk maken onderdeel uit van het beschermd stadsgezicht. Er zijn in Vreewijk met alle partijen belangrijke onderhoudsregels opgesteld voor het behouden van het groene karakter van de wijk.
 
Afgelopen  week viel een Monumentenspecial van de verbeteraanpak krant ‘Vreewijk Verder’ bij alle inwoners van Tuindorp Vreewijker op de mat.

 

FACTS

 
Vreewijk Verder-krant
Om alle bewoners van Vreewijk te informeren over de bijzondere monumentenstatus, is een Monumenten Special gemaakt van de Vreewijk Verder-krant. Hierin staat alles over de Monumenten en waar ze te vinden zijn. Op www.vreewijkverder.nl is de krant voor iedereen beschikbaar.
 
Rijksmonumenten en beschermd stadsgezicht
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed bepaalt in heel Nederland welke gebouwen zoveel historische waarde hebben, dat ze bewaard moeten worden voor de toekomst. Tuindorp Vreewijk is in 2012 aangewezen als Beschermd Stadsgezicht omdat het ‘dorp’ een bijzondere plaats inneemt in de geschiedenis van de Nederlandse stedenbouw en architectuur en omdat dit ook nog bijzonder goed zichtbaar is. De aanwijzing van deze nieuwe rijksmonumenten zorgt er nu voor dat naast de bescherming van de samenhang en de structuur van de wijk ook afzonderlijke gebouwen en ensembles beschermd worden.
 
Historie Vreewijk
Tuindorp Vreewijk is een van de eerste en grootste tuindorpen van Nederland. Het was het voorbeeld voor andere tuindorpen. Het eerste ontwerp uit 1913 was van de bekendste architect uit die periode: Berlage. Ook de latere aanvullingen op het eerste ontwerp zijn van de hand van bekende architecten zoals Verhagen, De Roos, Overeijnder, Kok en Grandpré Molière. Bijzonder is dat Tuindorp Vreewijk ook honderd jaar nadat het eerste ontwerp op de tekentafel lag, een rustig dorp is. Het is een groene oase middenin een wereldstad.
 
Meer facts leest u in de bijlage: Factsheet Vreewijk Monumenten juli 2014